Jak angażować mieszkańców w ochronę krajobrazu?

Jak angażować mieszkańców w ochronę krajobrazu?

W dniach 19-20 września odbyło się szkolenie "Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne w sąsiedztwie obszarów chronionych". Zachęcamy do zapoznania się z notatką ze spotkania.

Korzyści z angażowania mieszkańców w procedury opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego:

  • możliwość aktywnego uczestnictwa w kształtowaniu przestrzeni przez wszystkich, którzy w niej żyją
  • możliwość wypracowania konsensusu i uzyskania powszechnej zgody na przyjęte rozwiązania
  • możliwość rozwiązania konfliktów powstałych w relacji przyroda a mieszkańcy
  • umożliwienie poznania i uwzględnienia różnych potrzeb i punktów widzenia interesariuszy oraz uzyskania różnorodnych opinii
  • poznanie obaw zawiązanych z planowaną inwestycją
  • zwiększenie świadomości społecznej i edukacja w zakresie planowania przestrzennego, w tym na temat przebiegu procesu uchwalania planu miejscowego
  • stawanie się przestrzeni dobrem wspólnym, integracja społeczności i budowanie lokalnej wspólnoty
  • budowanie zaufania pomiędzy urzędem a mieszkańcami, mieszkańcy mogą poczuć, że ich zdanie się liczy
  • usprawnienie procedury planistycznej, potencjalnie mniej uwag na etapie wyłożenia planu, zwiększenie zainteresowania kolejnymi etapami procedury, zmniejszenie „oporu” mieszkańców przez ułatwienie zrozumienia zapisów planu i konsekwencji możliwych do zastosowania rozwiązań planistycznych

Wyzwania w stosowaniu partycypacji w trakcie opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i pomysły na ich rozwiązanie:

WYZWANIE: Długotrwałość procesu uchwalania planu

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • sprawna organizacja konsultacji
  • dobre rozplanowanie procesu przed rozpoczęciem (np. jasny podział obowiązków w zespole organizującym konsultacje)
  • szerokie poinformowanie mieszkańców (sprawnie i szybko) na temat całej procedury planistycznej, w tym o kolejnych etapach procedury
  • szkolenie urzędników z zakresu konsultacji społecznych

WYZWANIE: Lęk przed zbyt dużym oprotestowaniem projektu planu – brak transparentności ze strony gminy

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • budowanie dobrego wizerunku danego projektu (np. informowanie o jego powstawaniu od początku procedury planistycznej)
  • przekazywanie rzetelnej wiedzy (z zaangażowaniem ekspertów) na temat uwarunkowań danego planu i konsekwencji wynikających z różnych rozwiązań
  • zatrudnianie osób z odpowiednimi kompetencjami na dane stanowiska
  • edukacja urzędników w zakresie skutecznego informowania o planie
  • stosowanie zasady transparentności (rzetelne informowanie o całej procedurze planistycznej, w tym o momentach, w których możliwe jest zaangażowanie mieszkańców)

WYZWANIE: Niewiążący charakter konsultacji (wyniki konsultacji nie zawsze decydują o finalnej wersji planu, przez co mieszkańcy mogą czuć się oszukani)

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • precyzyjne informowanie mieszkańców o wynikach konsultacji – w szczególności o tym, co jest możliwe do zrealizowania, a co nie
  • szeroki udział mieszkańców na jak najwcześniejszym etapie procesu, rzetelne przedstawienie jego uwarunkowań (np. tego, co jest możliwe co zrealizowania, a co nie)
  • spotkania z ekspertami, tłumaczącymi przystępnym językiem uwarunkowania planu
  • budowanie pozytywnego wizerunku procedury planistycznej przez prowadzenie otwartych konsultacji społecznych

WYZWANIE: Brak zainteresowania lokalnych mieszkańców

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • szerokie informowanie mieszkańców (poprzez media, wydarzenia, różne instytucje i organizacje itp.) – adekwatne do grup zidentyfikowanych w trakcie analizy interesariuszy
  • informowanie przez internet (np. stworzenie jednej zakładki na stronie Urzędu, na której zawsze będą zamieszczane informacje dotyczące konsultacji społecznych miejscowych planów zagospodarowania)

WYZWANIE: Rozbieżność interesów, konflikty, sporne kwestie

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • szukanie konsensusu, alternatyw, tłumaczenie konsekwencji poszczególnych rozwiązań
  • edukacja w zakresie procedury planistycznej (np. poprzez specjalne broszury edukacyjne)
  • spotkania partycypacyjne w formie warsztatów, które pozwalają na poznanie innych grup interesariuszy

WYZWANIE: Specjalistyczny język

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • przekazywanie treści dotyczących miejscowych planów w sposób zrozumiały dla wszystkich uczestników
  • zamieszczanie w treści ogłoszeń „podwójnych komunikatów” (językiem urzędniczym oraz uproszczonym)
  • stosowanie jednoznacznego i zrozumiałego tytułu treści komunikatu (najlepiej bezpośredniego zwrotu do odbiorcy), mówiącego w prosty sposób o tym, w co mieszkańcy mogą się zaangażować i na co mogą mieć wpływ
  • w czasie dyskusji/debat – rezygnacja z języka „urzędowego”
  • zaplanowanie długich terminów, aby każdy mógł dopytać o szczegóły np. telefonicznie

WYZWANIE: Niski poziom świadomości społeczeństwa w sprawach dotyczących ochrony przyrody w sąsiedztwie obszarów chronionych

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • organizacja warsztatów, szkoleń i spotkań
  • tworzenie broszur informacyjnych
  • edukacja dzieci od najmłodszych lat
  • działania promocyjne Parków Narodowych celem ukazania zalet ich istnienia

WYZWANIE: Brak kreatywności uczestników procesu, a przez to mały wkład do projektów dokumentów planistycznych

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • angażowanie mieszkańców różnymi, często animacyjnymi metodami (które można poznać np. przez studiowanie różnych „dobrych praktyk”, z których można czerpać pomysły)
  • przedstawienie różnych wariantów i możliwości rozwiązań w projekcie planu
  • zaangażowanie specjalistów, w tym np. moderatorów warsztatów, którzy pomogą „uwolnić” kreatywność mieszkańców

WYZWANIE: Brak świadomości na temat istotności opracowywanego dokumentu

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • podjęcie działań edukacyjnych:
    • kampanie (np. foldery, ulotki itp.)
    • spotkania z mieszkańcami
    • edukacja w szkole na temat planowania przestrzennego
  • wskazywanie na korzyści dla mieszkańców osiągane przez uchwalenie miejscowego planu przez gminę

WYZWANIE: Zainteresowanie mieszkańców na zbyt późnym etapie procedury planistycznej

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • przestawianie całej procedury planistycznej od początku procesu konsultacji, ze wskazaniem momentów, w których mieszkańcy mogą się zaangażować

WYZWANIE: Dotarcie z informacją na  temat konsultacji do wszystkich potencjalnych zainteresowanych

POMYSŁY NA ROZWIĄZANIE:

  • analiza interesariuszy przed rozpoczęciem konsultacji
  • zwiększenie ilości kanałów informacji np. takie, jak:
    • poczta pantoflowa
    • bezpośrednie informowanie zainteresowanych telefonicznie
    • ogłoszenia w miejscach publicznych, nie tylko na tablicach sołeckich i urzędzie
    • „chodzi kartka” - przekazywanie informacji od sąsiada do sąsiada
  • proste komunikaty, ułatwiające zrozumienie konieczności zaangażowania się
  • bardziej dostępne dla mieszkańców terminy i lokalizacja spotkań

Polecane lektury i strony internetowe

Materiały na temat konsultacji społecznych i ich organizacji, technik, które można stosować oraz w szczególności na temat konsultacji dotyczących planowania przestrzennego:

Materiały z zakresu ochrony przyrody:

Materiały prezentowane podczas szkolenia przykłady konsultacji społecznych:

Szkolenie odbyło się w ramach projektu „Moja Puszcza. Angażowanie społeczności lokalnych w ochronę przyrody i krajobrazu Kampinoskiego Parku Narodowego oraz jego otuliny” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach POIiŚ 2014-2020, oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za treść materiału odpowiada wyłącznie Fundacja Sendzimira.

Na skróty

Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Plików Cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.

Więcej informacji na temat polityki dostępne w zakładce Polityka Bezpieczeństwa.

Akceptuję pliki cookies z tej witryny